Van Vlaamse Leergangen tot Academische Stichting Leuven in honderd jaar.
Op 29 oktober 1924 richtte een kleine groep professoren Vlaamse Leergangen op, dat sinds 2003 Academische Stichting Leuven heet. Al honderd jaar zijn we rond wetenschap verenigd. We vieren ons jubileum door ons verhaal en ons erfgoed te delen. Een eeuw Leuvense universiteitsgeschiedenis.
Duik in het rijke archief en laat je inspireren door de momenten die we hebben vastgelegd tijdens 100 jaar Academische Stichting Leuven. Bekijk hier de fotopagina voor meer visuele ontdekkingen!
1. Priester-hoogleraar Pieter-Jozef Sencie, stichter en eerste voorzitter van Vlaamse Leergangen.
‘Wij wenschen de nieuwe vereeniging een schitterende toekomst tot heil van de katholieke Vlaamsche zaak’
Academische stichting Leuven
1924-2024
-
1924
‘De Vereeniging heeft voor doel: het bevorderen van het Katholiek Hooger Onderwijs door het Nederlandsch aan de Universiteit te Leuven, en elders’, luidden de eerste statuten van Vlaamse Leergangen. De stichting had op 29 oktober 1924 plaatsgevonden in Leuven onder leiding van de eerste voorzitter, de classicus Pieter-Jozef Sencie.
-
1943
Vlaamse Leergangen haalde middelen op die ze ter beschikking stelde van de universiteit om Nederlandstalige vakken aan de nog Franstalige universiteit in te richten. Dat gebeurde met succes: in 1943 stelde Willy Peremans, de secretaris van Vlaamse Leergangen, dat de vernederlandsing principieel voltooid was.
-
1947
Vlaamse Leergangen wilde van Leuven-Nederlands de ruggengraat van het katholieke Vlaanderen maken. Ze richtte hiervoor in 1947 het tijdschrift Onze Alma Mater op en opende in 1962 Huis Vlaamse Leergangen, een hoofdkwartier van Vlaams universitair leven. Vlaamse Leergangen organiseerde op verplaatsing ‘Leuvenavonden’ om het Nederlandse katholieke onderwijs en onderzoek te promoten, nieuwe studenten aan te trekken en door middel van wetenschapspopularisering de band tussen de universiteit en gemeenschap te versterken.
-
1962
Vanaf 1962 belandde Vlaamse Leergangen in de maalstroom van Leuven Vlaams. De vereniging zelf nam standpunten in gedurende deze periode en ook verschillende van haar bestuursleden waren betrokken in het conflict dat zou eindigen in een splitsing van de Leuvense universiteit in een Franstalige en Nederlandstalige instelling.
-
1968
In 1968 werd de splitsing van de Leuvense universiteit voltrokken, door een regering met een Vlaamse Leergangen-bestuurslid als premier: Gaston Eyskens. Na 1968 brak een moeilijke periode aan. Aan een pluralistisch geworden instelling en in een seculariserend Vlaanderen belandde Vlaamse Leergangen in de marge.
-
1984
‘Wij zijn gebonden door een idee’, schreef Peremans in 1984 als erevoorzitter, ‘welke deze generatie niet meer aanvaardt’. Huis Vlaamse Leergangen moest de vereniging noodgedwongen verkopen. Vlaamse Leergangen plooide zich terug op de ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek en op de uitgave van Onze Alma Mater.
-
2003
In 2003 kwamen er ingrijpende veranderingen. Onze Alma Mater werd omgedoopt tot Karakter en Vlaamse Leergangen tot Academische Stichting Leuven. De ondersteuning van jonge onderzoekers kwam centraler in de werking te staan.
-
2024
In 1924 domineerde de zorg van gewetensvolle katholieke intellectuelen voor Nederlandstalig onderwijs en onderzoek in Leuven. In 2024 stelt ASL de vraag hoe dat lang gerealiseerde ideaal betekenisvol kan worden gemaakt voor de samenleving van vandaag. ‘Leuven en het Vlaamse land’, luidde het vroeger: dat is nu ‘wetenschap in een veranderende wereld’ geworden.
Bezoek www.academischestichtingleuven.be
Herkomst beelden: Universiteitsarchief Leuven, tenzij 32-33 (Kadoc-KU Leuven) en 20-21-46-48-49 (privécollectie Jean-Christophe Verstraete en Pieter Bergé).
© 2024 Academische Stichting Leuven Made in josworld.org Redactie: Ruben Mantels